De 'rekenkamer', deel twee

Vele jaren geleden ben ik opgeleid tot activiteitenbegeleider.
Het beroep stond niet ter discussie. Het was een gegeven dat vooral de oudere medemensen in bijvoorbeeld een verpleeghuis of verzorgingshuis, nu wordt dat overigens vaak aangeduid als 'woon-zorgcentrum', recht hadden op een plezierige vorm van dag/avondbesteding.
Goed dat zei gezegd.
Wat moet u daar nu weer als lezer?

Ik zag deze week een televisie-uitzending waarbij een 'woon-zorgcentrum' als voorbeeld werd genomen voor het moderne 'zorgen voor de oudere mens'.
Te zien was een bejaarde dame, dementerend, die met een medewerkster van de instelling een spelletje pim-pam-pet deed.

Ach het spelletje roept onherroepelijk herinneringen bij u op....
U ziet u zelf nog zitten op zaterdagavond.
Nét in bad of onder de douche geweest, natte haartjes en de gaskachel snorde op een gure herfstavond.
Het hele gezin deed een spelletje.
"Noem een groente met een A". "Andijvie natuurlijk".

In het geval van de bejaarde dame, was de vraag "noem een soort boterhambeleg met een G". Na enig nadenken kwam het antwoord. "Gerookt spek". Wat een vondst!

Een spelletje doen met een bejaarde dame van de woon-zorginstelling in deze reportage, kost de bewoonster letterlijk € 21,00!
Eén-en-twintig euro voor een half uurtje één op één contact.

Ik weet niet hoeveel activiteitenbegeleiders er nog hun werk kunnen uitoefenen, ze zijn vast al wegbezuinigd.
Ook de activiteiten die normaal waren zijn er misschien ook al niet meer...
Niet meer de leuke spelletjesavonden, muziekmiddagen, hobby- en knutselochtenden.

Zelfs voor het gezamelijk eten wordt nu een beroep gedaan op vrijwilligers.
Daar heb ik niet zo'n probleem mee, dat een medemens zich inzet voor anderen, dat is alleen maar een pré.

Ik broed op een plan...
Het is nog volop in wording.
In kleine kring is het al bekend.
Nu maak ik de kring bewust wat groter. Ik hoop namelijk op uw 'feed-back' om dit beginnende idee, ( de kinderschoenen, u weet wel), van de grond te krijgen.

Het heeft te maken met oma's en eventueel ook opa's die kunnen breien, haken en spinnen.
Dat zijn er heel veel!
Het zijn tevens activiteiten die je op hoge leeftijd nog kunt doen.
Geen tuttige dingen maken, maar hippe zaken die verkopen, de opbrengsten kunnen de makers zelf weer investeren in die zaken die ze van belang vinden. Of dat nu extra zorg is, een glaasje wijn bij het eten of een ommetje met een verzorgende, mogelijkheden zijn er zat.
Ze hebben het zelf verdiend met hun eigen garens en brei- en haakwerken.

De weg er naar toe is nog lang. Ik moet alle inns en outs en mogelijkheden nog verder en grondig onderzoeken.
Heeft u suggesties? Laat het mij dan weten.

Bollenstreekse taal

Als u een beetje het nieuws heeft gevolgd dan is u vast opgevallen dat het lidwoord 'het' dreigt te verdwijnen.
Het brengt mij tot het volgende.
Taal is onderhevig aan veranderingen. Of die nu cultureel of langer al aanwezig zijn, dat doet er niet toe.

In één van mijn vorige stukjes schreef ik over 'de' aanrecht.
In goed Nederlands (moet dat nu volgens het groene boekje der vaderlandse taal nu met of zonder hoofdletter?)
Het moet natuurlijk 'het' aanrecht zijn....
Mijn excuses. Ik ben een product van de Bollenstreek.
Daar hebben ze een wat aparte kijk op onze taal en ik heb daar mijn wortels liggen. Dus ook mijn wat kromme taalgebruik.
Ik schijn trouwens ook nog 'roots' te hebben liggen qua familie, in Zuid- Afrika.
Stellenbosch is vernoemd naar een verre voorouder.
In Zuid-Afika hebben ze een mooi soort taal. Het is simpel.
Een milk-shake heet bijvoorbeeld een 'melkschudding'.

In een e-mail naar een spincursiste schreef ik over mijn stalbenen.
Het kaarden van wol neemt veel tijd in beslag en je staat als aan de grond genageld al wol doorvoerend voor en door het apparaat.
Ik schreef dat ik er 'stalbenen' van kreeg.
Ik verwoordde het nog netjes want in onvervalst bollenstreeks heet het 'stalpoten'.
De spincursiste had er nog nooit van gehoord. Ik wel, het was een gevleugelde uitspraak bij ons thuis. Zeker als er hard gewerkt werd.
Plank na plank werd er door de schaaf- en zaagmachine doorgevoerd.
Om vijf uur was het tijd voor ontspanning, daarna volgde er de warme maaltijd.
Mijn pa rende op zaterdag zijn rondjes door het bosgebied.
In de zomer zwom hij 's ochtends in het plaatselijke buitenbad.
Dé remedie tegen stalpoten!!!

Maar wat zijn stalpoten of stalbenen nu eigenlijk?
Het is oedemvorming in de poten of benen van een hoefdier.
Geen grote malheur, want het is met meer bewegen goed te verhelpen.
Voor bewegen, heb liefste in de buitenlucht, heb je echter wel tijd nodig.
Nu nog een paar blikjes met tijd en ik kan er weer tegenaan!

Herfst (deel twee)

Wat een 'hunk'...
Deze kiek kreeg ik zojuist van Liesbeth, onze 'hof'fotografe.
Ze had onder leiding van een deskundig natuurfotograaf, Edwin Giesbers, plaatjes geschoten in de natuur.

Dat moet een kwestie zijn geweest van afwachten.
Tot je een ons weegt.
Want je hebt niet zomaar een wild beest voor je lens.

Liesbeth vindt de foto wel mooi als uitgangspunt voor een kaardvlies.
Ja, ze heeft gelijk, maar er komt toch ook wat meer kleur in.
De tinten van amerikaanse eiken in herfsttinten en nog wat meer.
Maar u moet nog wel even geduld hebben.
Het is hier erg druk.
We verwerken van de ene bestelling na de andere en er liggen wasrekken vol met mohair te drogen.

Als de rekjes leeg zijn gaan we weer Wensleydale lokken verven.
Het assortiment moet nodig worden uitgebreid.

Tussen de bedrijven door ga ik dan maar eens fröbelen aan dat nieuwe kaardvlies.
Ik heb die pompoen en die granaatappels flink in het hoofd zitten.
Dat belooft nog wat.

Ik kom nog even terug op de pompoenen en het recept.
Ik kan natuurlijk wel leuk schrijven over kleine gehaktballetjes, maar u wilt vast weten hoe wij die maken.
(Als u daar geen prijs op stelt mag u dit stukje overslaan)

Het recept:
U koopt mager runder- of lamsgehakt.
U kiepert dat in een mengkom.
Doe daar een rauw ei en voldoende paneermeel bij, het moet niet klef worden.
Voor de kruiderij gebruikt u, venkelzaad, korianderzaad, steranijs en kardemom. De kardemomzaden zitten in een schilletje, die schilletjes gebruikt u niet, die gooit u weg.
U doet een klein beetje (een ietsiepietsie) van alle kruiderij plus wat peper en zout in een vijzel. U gaat dan flink tekeer met uw overtollige energie en wrijft dit alles goed fijn.
Is het alles goed gemengd en fijn, dan doet u het kruidenmengsel in de mengkom.

Was uw handen en ga aan het kneden.
Is het mengsel goed gekneed en heeft het de juiste consistentie, dan draait u kleine gehaktballetjes ervan. Ongeveer zo groot zo als u op onderstaande foto ziet.

U ziet dat er in de balletjes ook nog een 'groentje' zit.
Dit groene aspect mag platte peterselie zijn of een beetje muntblad.

Bak de balletjes in een koekepan met olijfolie.

Oh ja ik had het over lamsgehakt.
Dat is even een puntje wat ik nog wel wil aanroeren.
In ons land wordt te weinig lamsvlees gegeten.
Het is een kwestie van het 'zielig' vinden of niet gewend zijn.
Lamsgehakt heeft een redelijk neutrale smaak.
Het slachten van lammeren vindt vaak pas plaats als het lam ten minste een maand of zes oud is. De sterke smaak van schapenvlees heeft het dan echt nog niet!
Het dier heeft een fijn leventje gehad.
Weliswaar kort, maar wel buiten.
Niet in overvolle stallen zonder daglicht.
Kortom een eerlijk product, niet overvoerd met allerlei hormonen en andere ellende.
Koop eens lamsvlees en u zult merken dat het lekker is.